خصوصیات زراعی عملکرد دانه و روغن توده‌های بومی بالنگو در شرایط دیم زارعین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج

2 محقق، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران

چکیده

ﺑﺎﻟﻨﮕﻮ به‌دلیل ﺑﺮﺧﯽ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻨﺤﺼﺮ به‌فرد از جمله 27 درصد روغن و 19 درصد پروتئین ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ به‌عنوان ﯾﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ از داﻧﻪﻫﺎی روﻏﻨﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ دﯾﻢ معرفی شود. با توجه به کمبود روغن در کشور و واردات آن، از طرفی مقاومت بالنگو به کم‌آبی همچنین نبود اطلاعات در زمینه کشت، سازگاری و میزان عملکرد آن در مناطق دیم، این بررسی به‌منظور ارزیابی عملکرد دانه و روغن و نیز برخی خصوصیات زراعی توده‌های بومی بالنگو در شهرستان بویراحمد دهستان‌های دهنو و مختار سال زراعی 97-1396 در قالب پروژه تحقیقی- ترویجی اجراء شد. توده‌های بالنگو از نظر صفات زراعی و فنولوزیکی مورد بررسی متنوع بودند. نتایج حاکی از آن بود که در روستای دهنو، توده‌‌های کردستان و مشهد به‌ترتیب با متوسط عملکرد 432 و 415 کیلوگرم در هکتار بیش‌ترین و توده‌ ملکان با 391 کیلوگرم در هکتار کم‌ترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند.. همچنین در روستای مختار نیز توده‌‌های کردستان و مشهد به‌ترتیب با متوسط عملکرد 419 و 417 کیلوگرم در هکتار بیش‌ترین و توده‌ ملکان به‌میزان 395 کیلوگرم کم‌ترین عملکرد دانه را داشت. دامنه عملکرد روغن دانه توده‌های تحت بررسی بین 34 تا 36 درصد متفاوت بود. توده‌‌های کردستان و مشهد در مزارع روستاهای دهنو و مختار از بیشینه عملکرد روغن دانه به‌ترتیب به‌میزان 154، 151و 142 و 14 کیلوگرم در هکتار برخوردار بودند و از این منظر می‌توانند گام مهمی در توسعه سطح زیر کاشت و درآمد اقتصادی داشته و در شهرستان بویراحمد و سایر مناطق مشابه استان کشت گردند.

کلیدواژه‌ها